Agellid aferḍas

6 novembre 2015

Zik-nni deg yiwet n tmurt, yella yiwen n ugellid d aferḍas. Yiwen deg wid akk i iḥkem ur yeẓri neɣ ur yesli s tifeɣedt n ugellid-nsen.

Yiwen wass n unebdu, tidi tettcercur ɣef wudem-is d uqerruy-is, agellid yeṭall yeffes yerna zelmeḍ, mi iwala yiwen ur yelli yekker yekkes tacacit-is ad yesfeḍ tidi yerna iɣeẓẓa-t uqerruy-is, yebɣa ad t-yekmez. Tban-d tgernuzt-is amzun d taneẓruft, yiwen n unẓad ur t-yesɛi. Mazal ur yerri tacacit-is almi i d-yekcem yiwen seg yiqeddacen-is. Yufa-t-id akken aqerruy ɛeryan, alammi d ass-nni i yeḥṣa umeɣbun n uqeddac s tifelɣedt n ugellid-is. Agellid yettwafḍeḥ, yeqqim irekkem seg zzɛaf, yeṭṭef aqeddac n twaɣit deg lexnaq yenna-as:”Lufan ad sleɣ yeffeɣ wawal ɣef wayen teẓriḍ, netta yettwehhi ɣer tbelɣust-is, ad k-kkseɣ    aqerruy-ik.

Aqeddac ittergigi am usaflaw, yeggul s uqerruy-is d win n warraw-is ur yeqqar i yiwen lbaḍna n ugellid. Yeffeɣ meskin s tazzla d tergagayt.

Wissen acḥal n wussan i yezrin, aqeddac ameɣbun yesɛedda-ten deg liqliq, ulac amḍiq i-t-yewwin. Ala Rebbi d netta i yeẓran s tifelɣedt n ugellid. Yeqqim yewḥel. Tinin yebɣa ad yini i lɣaci merra d akken agellid-nsen d afelɣad maca yugad tamettant, ur yettu ara ayen iɣef t-iweɛɛed ugellid u yerna yeggul. Zik ulac limin ḥanet. Yeqqim acḥal, yeqber wul-is meskin s wayen yeffer. Ur yesbir ara, ɣef waya i yekker yiwen n wass yeffeɣ ɣef taddart, yewwi yid-s agelzim, yerra ɣer yiwen n uḥriq yeddurin ɣef wallen. Yebda imiren aɣizi. Iɣaz amruj ixejḍen ddaqqes. Yeqqim daxel-is yesteɛfa mi yengef seg tyitiwin n ugelzim. Yerna kra yerra nnefs ɣer daxel yebda leɛyaḍ s ṭṭelq n ugerjum-is: “Sselṭan d aferḍas! Sselṭan d aferḍas! Sselṭan d aferḍas!” Ur yeḥbis leɛyaḍ almi yenzef. Imi i d-yuli seg umruj iḥulfa i yiman-is fessus am tmeččimt n taduṭ. Dayen yekkes aqbar i yiman-is. Ur d-yebrin ɣer taddart almi i yerra akal i d-iɣaz ɣer umruj.

Iɛedda useggas… Ɣef wakal-nni i d-iɣaz yemɣi-d uɣanim. Yiwen wass iɛedda-d syin yiwen umeksa.Yekkes-d aɣanim-nni, yenǧer-it d tajewwaqt. Ur tt-ifukk s unǧar almi i yewweḍ ɣer tejmaɛt n taddart. Yufa din aṭas n lɣaci. Nnan-as: « Laɛnaya-k ay ameksa jewweq-aɣ-d abrid s tjewwaqt-ik. Mebla laɛdez, ameksa iger ixef n tjewwaqt ɣer yimi-s yuɣal yebda acuffu… Lɣaci n ugraw ldin deg yimeẓẓuɣen-nsen ad slen i uẓawan maca mačči d aẓawan i d-iteffɣen seg tjewwaqt, d lehdur yeqqaren: Sselṭan d aferḍas!… Sselṭan d aferḍas!… Sselṭan d aferḍas!…Yal yiwen s wansa i yekka, rewlen imi slan i lemɛayrat am ti… Iserdasen n ugellid mmɣen-d ɣef umeksa am umeddiw mi ara d-yemmeɣ ɣef yifrax n tyaziḍt. Wwin-t yid-sen ɣer leqser n ugellid. Ḥkan d acu i slan . Agellid ibeddel wudem-is, yuɣal d awraɣ. Yeqqim yettxemmim:”Amek akka i teffeɣ lbaḍna i ffreɣ aṭas aya?” Yekkes-as cwiṭ n zzɛaf yenna i umeksa:”Ay ameksa n wulli d acu-t wagi? Ur tugadeḍ ara tamettant imi tettɛayareḍ agellid-inek?» Ameksa ameɣbun tekcem-it tergagayt ur yeẓri d acu ara d-yini. Wissen amek akken i t-id-ffɣen kra n yimeslayen.

-Ay agellid ameqqran, deg leɛmer-iw ur k-id-ɛuyreg ula s tuffra acku ur ḥsig ara s tifelɣedt-ik. Ssuḍeɣ deg tjewwaqt-agi tenṭeq-d s lehdur i tesliḍ.

Agellid yugi ad yamen yenna i umeksa:”Rnu-d kan ajewweq i wakken ad sleɣ s timmad-iw”.

Ameksa n twaɣit ikukra abrid amezwaru yuɣal issuḍ diɣen deg tjewwaqt-is.Tikkelt-a diɣen d imeslayen-nni kan i d-tessufeɣ. Agellid yeldi deg warquqen, yeqqim irekkem seg zzɛaf. Yuɣal yessers iman-is, yeṭṭef aqerruy-is ger yifassen-is yettxemmim: “Amek akka i yeffeɣ sser-is? Win ur nesli tura ad isel. Anwa i yeẓran fredseɣ?” Yuɣal am wakken d yiwen i s-d-yefkan iskiḍ, yendekwal-d seg yiḍes.Yufa-d anwa i t-ifeḍḥen.

Maca amek?

-Ssiwelt i uqeddac flan! I yenna i yiserdasen-is.

Yewweḍ-d uqeddac yessnen lbaḍna n ugellid. yenna-as:

-Acimi ur teṭṭifeḍ ara iles-ik? Ala kečč d nekk i yeẓran d akken nekk d aferḍas.

-Aḥeq Rebbi ay agellid ur t-nniɣ i yiwen.

-Amek ihi, tajewwaqt-ihin n umeksa d nekk i s-yennan imi tcennu:  « Sselṭan d aferḍas! »

-Anta tajewwaqt?

-Tagi i s-yessken umeksa. Tameddit-agi i tt-id-neǧreg seg uɣanim i d-kkseɣ deg uḥriq ufella mi d-uɣaleɣ seg tkessawt.

Aqeddac imi yesla s uḥriq ufella yergagi, yuɣal d azeggaɣ, ur t-tewwi ara tmurt. Ɛeqlen-t merra d akken ur d-yenni ara akk ayen yessen. Agellid, zzɛaf-is yuli, yenna-as:”Ad d-tneɣleḍ akk ayen teẓriḍ neɣ txedmeḍ ma ulac ad k-kkseg aqerruy tura kan“. Aqeddac yugad mačči d kra yenna i yiman-is:”Ahat ma mliɣ-d tidet ad iyi-ssuref…”

Ay agellid ameqqran, ass-nni i k-ẓriɣ mebla tacacit walaɣ amek i iga uqerruy-ik, qqimeɣ aseggas nekk ffreɣ sser-ik, ur t-nniɣ i yiwen .Uɣaleɣ qebreɣ, ḍḍaqeɣ, bɣiɣ ad t-slen akk medden maca ugadeɣ ɣef terwiḥt-iw, yal ass iles-iw itett-iyi-d, yesḍuli fell-i ad ssufɣeɣ ayen i iyi-qebren akken ad ifsuseɣ. Yeggra-d yiwen ubrid. Uliɣ ɣer uḥriq ufella, din ɣazeɣ yiwen umruj, qqimeɣ daxel-is ɣef tgecrarin-iw, rriɣ nnefs ɣer daxel, ɛegḍeɣ almi rwiɣ: “Sselṭan d aferḍas! Sselṭan d afeḍas!” Akka i teḍra ay agellid, ur kkseɣ, ur d-rniɣ. Alammi d tura i yečča ugellid tamsalt. Yeffer tiferḍest-is ɣef ugdud-is, agellid ameqqran -Rebbi-, ifḍeḥ-it-id mi i d-issemɣi aɣanim ɣef wakal n umruji iɣaz uqeddac. Aɣanim-nni yerra-t umeksa d tajewwaqt, tajewwaqt tenna i win ur nesli ad isel: Agellid d aferḍas.

Aqeddac, yessuref-as ugellid. Seg wassen tacacit, iḍeger-itt ma d tajewwaqt tessusem.

Tamacahut-iw lwad lwad, mliɣ-tt-id I warraw n lejwad.

Source: blog « agucaf »

3 commentaires

  • Samia 9 mai 2020 à19 h 06 min

    Ma grand mère me racontait cette histoire. Merci bcp pour le partage!

  • Samia 9 mai 2020 à19 h 17 min

    Par contre le compte est intitulé « seltan bu wacciwen ». Toute l’histoire est la meme a part que le problème c’est que le roi avait des cornes pas que il avait pas de cheveux. et celui qui a garde son secret c’est un de ses servants par ce que il lui a coupe les cheveux….

  • Nini kabyle 6 décembre 2020 à21 h 21 min

    Hvhhhv

Laisser un commentaire

Votre adresse e-mail ne sera pas publiée. Les champs obligatoires sont indiqués avec *

Ce site utilise Akismet pour réduire les indésirables. En savoir plus sur comment les données de vos commentaires sont utilisées.

Timucuha